در صنعت تولید رقابتی و رو به رشد امروزی، آشنایی کامل با شاخصهای کلیدی عملکرد تولید از اهمیت بینظیری برخوردار است. در اختیار داشتن مجموعه مناسبی از KPI های تولید، تولید کنندگان را قادر میسازد تا بهطور موثر عملکرد فرایندهای تولید را پیگیری کنند و با اخذ تصمیمات صحیح، افزایش بهرهوری و بهینهسازی فرایندها، رشد کسبوکار را ممکن سازند. شاخص های کلیدی عملکرد تولید نه تنها بر فعالیت انواع ماژول های ERP تاثیرگذارند، بلکه میتوانند عملکرد نرم افزار هزینه یابی ABC، نرم افزار تعمیر و نگهداری و نرم افزار بهای تمام شده تولید را تحت تاثیر قرار دهند. در این مقاله، به نقش حیاتی KPIهای تولید در شکلدهی موفقیت صنعت پرداخته و دستهبندیها و جزئیات اساسی آنها را بررسی خواهیم کرد.
شاخص کلیدی عملکرد تولید چیست؟
KPI های تولیدی (شاخص های کلیدی عملکرد تولید) که از طریق نرمافزار تولید قابل اندازهگیری است، به معیارهای قابل اندازهگیری خاصی اشاره دارند که کسبوکارها، برای ارزیابی کارایی و موفقیت فرایندهای تولیدی خود، از آنها استفاده میکنند. این شاخصها برای نظارت بر پیشرفت، شناسایی زمینههای بهبود و اطمینان از عملکرد مطلوب تولید، حیاتی هستند.
شاخصهای عملکرد تولید به عنوان یک نقشه راه برای شناسایی نقاط ضعف در فرایند تولید عمل میکنند. با پیگیری شاخصهای خاص، شرکتها میتوانند نقاط نیازمند بهبود در تولید را مشخص کنند، منابع را موثرتر تخصیص دهند و استراتژیهای مبتنی بر دادهای را برای بهبود عملکرد کلی با کاهش هزینهها اجرا کنند.
نشانههای یک KPI تولید خوب
مهمترین شاخص های کلیدی عملکرد تولید
اگرچه تولیدکنندگان باید مراقب KPI های جهانی مانند درآمد حاصل از فروش، حاشیه سود خالص و... نیز باشند، اما پیشرفت در دنیای رقابتی تولید نیازمند ردیابی KPI های تولیدی خاص است. در ادامه برخی از مهمترین شاخص های کلیدی عملکرد تولید را معرفی میکنیم.
شاخص اثربخشی کلی تجهیزات (Overall Equipment Effectiveness) به عنوان یک شاخص کلیدی در ارزیابی عملکرد داراییها و تجهیزات فیزیکی به کار میرود. این KPI تولید، مراکز تولید را قادر میسازد بر بهرهوری ماشینآلات و خطوط تولید نظارت داشته باشند، عملکرد هر دارایی را ارزیابی کنند و میزان تطابق آن با عملکرد مطلوب را تشخیص دهند. فرمول محاسبه اثربخشی کلی تجهیزات بهصورت زیر است:
| OEE = دسترسیپذیری× عملکرد × کیفیت |
با یک مثال ساده فرمول OEE را بررسی میکنیم:
فرض کنید ما در حال ارزیابی عملکرد یک خط تولید هستیم. در طول یک روز تولیدی، زمان در دسترس بودن خط تولید (Availability) برابر با 450 دقیقه(7.5 ساعت) بوده است. همچنین، خط تولید با سرعت میانگینی اجرا شده و به طور کلی عملکرد (Performance) آن 90٪ است. در نهایت، ما کلیت محصولات تولید شده را بررسی کرده و متوجه میشویم که کیفیت (Quality) آن 95٪ است.
حالا، با استفاده از فرمول OEE، میتوانیم شاخص اثربخشی کلی خط تولید را محاسبه کنیم:
OEE = Availability x Performance x Quality
OEE = × 90٪ × 95٪ 7.5
OEE = 7.5 ساعت × 0.9 × 0.95
OEE = 6.4125
بنابراین، OEE برای این خط تولید در این روز برابر با 6.4125 بوده و بهطور کلی 64.125٪ از عملکرد مطلوب خود را داشته است.
تحلیل و بهبود شاخص اثربخشی کلی تجهیزات، به ایجاد تغییری ساده در روشهای نگهداری و تعمیرات کمک کرده و باعث ایجاد پیشرفتهای بزرگی در زمینه تولید میشود.
اثربخشی کلی تجهیزات زمان تلف شده و زیان را مشخص میکند. هر تیم عملیاتی موظف است زیانهای عملیاتی را اندازهگیری و اقدامات متقابل را برای افزایش OEE اجرا کند.
