آشنایی با تعمیرات و نگهداری (Industrial Maintenance & Repair)

تعمیر و نگهداری صنعتی، فعالیت‌های حیاتی هستند که عملیات صنعتی را به‌خوبی اجرا می‌کنند. این فرایندها شامل نگهداری تجهیزات، انجام تعمیرات و اطمینان حاصل کردن از عملکرد کارآمد ماشین آلات می‌شوند. در این مقاله، به اهمیت تعمیر و نگهداری، اجزای کلیدی و مزایای آن خواهیم پرداخت.

تعمیرات و نگهداری چیست؟

همان‌طور که از نام آن نیز مشخص است، تعمیرات و نگهداری یا R&M (Repair and Maintenance) از دو اصطلاح "تعمیرات" و "نگهداری" تشکیل شده است.
تعمیرات شامل تعمیر تجهیزات خراب است. این بخش می‌تواند از پیکربندی جزئی تا تعمیرات اساسی را شامل شود تا از بهینه‌سازی شرایط کاری ماشین آلات اطمینان حاصل کند.
بخش نگهداری نیز بر نگهداری معمول و اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از خرابی تجهیزات تمرکز دارد. این کار، شامل بازرسی‌های منظم، تمیز کردن، روغن کاری و تعمیرات جزئی برای حفظ وضعیت ایده‌آل ماشین آلات است.
   

اجزای اصلی تعمیرات و نگهداری

رایج‌ترین فعالیت‌هایی که در R&M صورت می‌گیرد عبارتند از:

• تعمیر و نگهداری تجهیزات

در طی این فرایند، تمیز کردن مرتب تجهیزات در روتین کار قرار می‌گیرد تا هر نوع مشکل احتمالی به‌موقع شناسایی و قبل از دردسرساز شدن، حل شود. این کار باعث می‌شود تا تجهیزات و ماشین‌آلات همواره در بهترین حالت خود باشند.

• بازرسی

در کنار تمیز نگه داشتن تجهیزات، بازرسی‌هایی باید به‌صورت مرتب انجام شوند تا فرسودگی، ایرادات احتمالی و هر چیزی که ایمنی افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد به‌سرعت شناسایی شود. این شناسایی به‌موقع می‌تواند از خرابی ها و حوادث پرهزینه جلوگیری کند.

• تعمیرات

با تشخیص مشکل در مراحل قبل، نیاز است تا خرابی‌ها و مشکلات در سریع‌ترین زمان ممکن حل شوند تا تجهیزات برای استفاده در شرایط ایمن و ایده‌آل قرار بگیرند.

• تعویض قطعات

علاوه‌بر تعمیرات، گاهی ممکن است به تعویض قطعات فرسوده یا آسیب‌دیده برای حفظ عملکرد تجهیزات نیاز باشد. این کار از خرابی‌های غیرمنتظره جلوگیری می‌کند و طول عمر ماشین‌آلات را افزایش می‌دهد.

• تنظیم و اصلاح

در بسیاری از مواقع ممکن است ماشین‌آلات به تعمیر یا تعویض قطعه نیازی نداشته باشند و تنها در تنظیمات خود دچار مشکل شده باشند. در چنین وضعیتی، مشکل با پیکربندی مناسب یا اصلاح قطعات حل خواهد شد.

مزایای تعمیرات و نگهداری در صنعت

تعمیرات و صنعت بخشی کلیدی در صنایع تولیدی و کارخانجات به شمار می‌رود. برخی از مزیت‌های اساسی استفاده از R&P عبارتند از:

• بهبود شرایط ایمنی

با استفاده از روش‌های تعمیر و نگهداری منظم و به‌موقع، شناسایی و رسیدگی به خطرات احتمالی آسان شده و امن بودن محیط کار نیز تضمین می‌شود.

• افزایش راندمان کار

ماشین‌آلاتی که به‌خوبی نگهداری شده‌اند، کارآمدتر عمل می کنند، مصرف انرژی را کاهش می‌دهند و بهره‌وری را بهبود می‌بخشند.

• افزایش طول عمر تجهیزات

نگهداری مرتب و تعمیرات سریع، عمر تجهیزات را طولانی‌تر می کند و نیاز به تعویض و خرید ماشین‌آلات جدید که فرایندی هزینه‌بر و زمان‌بر است را به تعویق می‌اندازد.

• صرفه‌جویی در هزینه‌ها

در بسیاری از ماشین‌آلات، یک خرابی یا اختلال کوچک می‌تواند باعث فشار آوردن به قطعات دیگر دستگاه شود. بنابراین، بازرسی مرتب و نگهداری پیشگیرانه از این تجهیزات، احتمال خرابی‌های وسیع‌تر را کاهش می‌دهد و باعث کم شدن هزینه‌های سازمان می‌شود.

• رعایت مقررات

بسیاری از سازمان‌ها تحت بازرسی‌هایی قرار می‌گیرند تا از استاندارد بودن فرایندها و ایمن بودن محیط کار آن‌ها اطمینان حاصل شود. تعمیر و نگهداری منظم، از به وجود آمدن مسائل قانونی یا جریمه شدن کسب‌وکار اجتناب خواهد کرد.
 

انواع تعمیرات و نگهداری

R&P براساس هدفی که دارد، به 4 نوع گوناگون تقسیم می‌شود:

1. نگهداری پیشگیرانه (Preventive Maintenance)

فعالیت‌های این مدل نگهداری به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شده است که از خرابی تجهیزات جلوگیری کند. این فعالیت‌ها شامل بازرسی منظم، تمیز کردن و روغن‌کاری می‌شود.

2. تعمیر و نگهداری پیش‌بینی‌کننده (Predictive Maintenance)

مدل پیش‌بینی‌کننده از نگهداری و تعمیرات با استفاده از داده‌ها و تجزیه و تحلیل آن‌ها، خرابی تجهیزات و نیاز آن‌ها به تعمیرات را پیش‌بینی می‌کند. این کار شامل نظارت بر شرایط تجهیزات و بررسی معیارهای سنجش عملکرد آن‌ها است.

3. تعمیر و نگهداری اصلاحی (Corrective Maintenance)

زمانی که تجهیزات دچار مشکل یا خرابی می‌شوند، از تعمیرات و نگهداری اصلاحی استفاده می‌شود. که شامل تشخیص و رفع مشکلات برای بازگرداندن عملیات به حالت عادی است.

4. تعمیر و نگهداری مبتنی‌بر شرایط (Condition-Based Maintenance)

در نگهداری مبتنی‌بر شرایط، تجهیزات در زمان واقعی تحت نظر قرار می‌گیرند تا فعالیت تعمیر و نگهداری فقط در صورت لزوم انجام شود.

مقایسه‌ی نگهداری پیشگیرانه و نگهداری اصلاحی

در میان مدل‌های مختلف R&M، مدیران سازمان‌ها معمولاً در تصمیم‌گیری میان نگهداری پیشگیرانه و نگهداری اصلاحی به شک می‌افتند. در ادامه به بررسی و مقایسه‌ی این دو رویکرد پرداخته شده است.
 

	نگهداری پیشگیرانه (Preventive Maintenance)	نگهداری اصلاحی (Corrective Maintenance)
تعریف	جلوگیری از خرابی‌ها با بازرسی منظم و تعمیرات جزئی.	انجام تعمیرات پس از وقوع خرابی‌ها با تشخیص و رفع مشکلات.
مزایا	کاهش خرابی‌ها افزایش عمر تجهیزات کاهش هزینه‌های تعمیرات	تمرکز بر مشکلات واقعی کاهش هزینه‌های غیرضروری
معایب	هزینه‌های ثابت احتمال تعمیرات اضافی	خطر خرابی‌های ناگهانی هزینه‌های بالای تعمیرات بزرگ

 

پیاده‌سازی یک برنامه‌ی R&M موفق

برای پیاده‌سازی سیستم نت (نگهداری و تعمیرات)، به چک‌لیست زیر نیاز پیدا خواهید کرد:

• ارزیابی نیازها: شناسایی الزامات و اولویت‌های تعمیر و نگهداری براساس نوع تجهیزات، میزان استفاده و میزان ضروری بودن آن‌ها.
• برنامه‌ریزی: ایجاد برنامه‌ی نگهداری و تعمیرات دقیق برای اطمینان از نگهداری منظم و به‌موقع ماشین آلات.
• آموزش و پشتیبانی: آموزش پرسنل تعمیر و نگهداری درباره‌ی بهترین شیوه‌ها و ارائه‌ی پشتیبانی مداوم برای اطمینان از اجرای موثر.
• بهره‌مندی از فناوری: پیاده‌سازی سیستم‌های مدیریت نگهداری کامپیوتری (CMMS) و ابزارهای دیگر برای ساده‌سازی فرایندهای R&M و بهبود کارایی.

رایانش ابری در تعمیرات و نگهداری

با توجه به اهمیت دسترسی به داده‌ها در هر زمان و مکان، رایانش ابری مزایای متعددی را برای عملیات تعمیر و نگهداری ارائه می دهد:

1. دسترسی به داده‌های بی‌درنگ: متخصصان R&M می‌توانند از هرجا و در هر زمانی به سوابق تعمیر و نگهداری ماشین‌آلات دسترسی داشته باشند و زمان پاسخ و تصمیم‌گیری را بهبود ببخشند.
2. تجزیه و تحلیل پیش‌بینی‌کننده: سیستم‌های مبتنی بر ابر می‌توانند با تجزیه و تحلیل داده‌ها، خرابی‌ها را پیش‌بینی کنند و تعمیر و نگهداری را به‌شکلی کارآمد برنامه‌ریزی کنند.
3. نظارت از راه دور: تیم‌های تعمیر و نگهداری می‌توانند عملکرد تجهیزات را از راه دور نظارت کنند و نیاز به بازدید از محل را کاهش دهند.
4. مقیاس‌پذیری: راهکارهای ابری این قابلیت را دارند که به‌راحتی همزمان با رشد سازمان گسترش پیدا کنند و خود را با داده‌های پیچیده‌تر و نیازهای روبه‌رشد سازمان تطبیق دهند.

تاثیر استفاده از ERP در تعمیرات و نگهداری

ماژول نگهداری و تعمیرات در نرم‌افزار برنامه‌ریزی منابع سازمانی (ERP) نقش مهمی در بهینه‌سازی فرایندهای مربوط به این بخش ایفا می‌کند.

• گردش کار ساده: نرم‌افزار ERP بخش‌های گوناگون سازمان را به یکدیگر متصل می‌کند. به‌طور مثال می‌تواند نگهداری و تعمیرات را با مدیریت موجودی ادغام کند و اطمینان حاصل کند که قطعات یدکی همیشه در صورت نیاز در دسترس هستند.
• بهره‌وری بهبودیافته: با خودکار کردن وظایف تعمیرات و نگهداری، سیستم ERP زمان خرابی را کاهش و کارایی عملیاتی را افزایش می‌دهد.
• تصمیم‌گیری مبتنی‌بر داده: ERP گزارش‌ها و تجزیه و تحلیل‌های دقیقی ارائه می‌دهد که این داده‌ها به مدیران کمک می‌کنند تا تصمیمات آگاهانه‌ای درباره‌ی استراتژی‌های تعمیر و نگهداری بگیرند و به نتایج موثرتری دست پیدا کنند.
• برقراری ارتباطات موثرتر: نرم‌افزار ERP با یکپارچه‌سازی سازمان و جلوگیری از تشکیل سیلوهای داده، به شکل‌گیری ارتباط موثرتر بین تیم‌های تعمیر و نگهداری، مدیران تولید و سایر بخش‌ها منجر می‌شود و اطمینان حاصل می‌کند که همه‌ی اعضای تیم‌ها با یکدیگر هماهنگ شوند.

سودمندی نگهداری و تعمیرات برای کسب‌وکارها

در این قسمت، براساس آمار و نتایج تحقیقات گوناگون، به بررسی کاربرد نگهداری و تعمیرات در سازمان‌ها پرداخته شده است.

• کاهش خرابی‌های ناگهانی

طبق گزارش ReliabilityWeb، شرکت‌هایی که از نگهداری پیشگیرانه و پیش‌بینی‌کننده استفاده می‌کنند، معمولاً تا 50 درصد کاهش در خرابی‌های ناگهانی تجهیزات را تجربه می‌کنند.

• افزایش عمر مفید تجهیزات

مطالعه‌ای توسط Plant Engineering نشان داده است که استفاده منظم از نگهداری پیشگیرانه می‌تواند عمر مفید تجهیزات را تا 20 تا 40 درصد افزایش دهد.

• کاهش هزینه‌های تعمیرات

انجمن ملی تعمیر و نگهداری (Noria) گزارش داده است که نگهداری پیشگیرانه می‌تواند هزینه‌های تعمیرات را تا 25 درصد کاهش دهد.
نگهداری و تعمیرات در صنایع برای این‌که اطمینان از کارایی، ایمنی و طول عمر تجهیزات صنعتی حاصل شود، امری ضروری است. این فعالیت‌ها شامل بازرسی‌های منظم، اقدامات نگهداری پیشگیرانه و تعمیرات به‌موقع است. کسب‌وکارها باید برای به حداکثر رساندن کارایی و طول عمر تجهیزات خود، به استفاده از برنامه‌های تعمیر و نگهداری موثر روی بیاورند.