تامین زیرساخت و منابع سختافزاری و نرمافزاری مورد نیاز برای طراحی و توسعهی یک برنامه یا وبسایت میتواند هزینهبر و زمانگیر باشد. بسیاری از تیمهای توسعه نمیتوانند ماهها وقت بگذارند و صفر تا صد یک برنامه را کدنویسی کنند.
با افزایش نیاز و بالا رفتن سرعت رقابت، محیطهایی مخصوص این کار به وجود آمدند که کار توسعه و تولید نرمافزارها را برای تیمهای توسعه آسان کنند. در این مقاله، با یکی از این فضاها که امروزه با نام پلتفرم به عنوان سرویس (PaaS) شناخته میشود، آشنا خواهیم شد.
فهرست مطالب
PaaS چیست؟
به چند روش میتوان از پلتفرم به عنوان سرویس استفاده کرد؟
تاریخچهی PaaS
PaaS چگونه کار میکند؟
کاربردهای PaaS
مزایای PaaS
چالشهای استفاده از PaaS
تفاوت PaaS و SaaS
تفاوت PaaS و IaaS
PaaS چیست؟
پلتفرم به عنوان سرویس (Platform as a Service) محیطی جامع برای توسعه و پیادهسازی در فضای ابری است که منابع مورد نیاز برای طراحی هر برنامهای، از برنامههای ابری ساده گرفته تا نرمافزارهای ابری پیچیده و سازمانی را در اختیار شما قرار خواهد داد.
در طی مسیر، هر زمان افراد به منبع دیگری نیاز داشته باشند، آن را از یک تامینکنندهی خدمات ابری خریداری و از طریق یک اتصال اینترنتی ایمن به آنها دسترسی پیدا میکنند.
پلتفرم به عنوان سرویس مانند IaaS شامل زیرساختهایی مانند سرور، فضای ذخیرهسازی، شبکهسازی و... است، اما تفاوت اصلی PaaS این است که علاوهبر این زیرساختها، میانافزار، ابزارهای توسعه، خدمات هوش تجاری (BI)، سیستم مدیریت پایگاه داده و حتی فراتر از اینها را نیز ارائه میدهد.
در واقع PaaS طراحی شده است تا بهصورت کامل، چرخهی عمر برنامههای وب (ساخت، تست، پیادهسازی، مدیریت و بهروزرسانی) را پشتیبانی کند. پلتفرم به عنوان سرویس، یکی از 3 مدل اصلی رایانش ابری است.
با استفاده از پلتفرم به عنوان سرویس، شما از مدیریت امور پیچیده و هزینهبری مانند خرید لایسنس، تهیهی زیرساخت و میانافزار، ابزار توسعه و منابع دیگر و... بینیاز میشوید. با استفاده از این محیط، شما تنها سرویسها و برنامههایی که را مدیریت میکنید که خودتان طراحی کردهاید و مدیریت تمام امور دیگر برعهدهی تامینکنندهی سرویس ابری خواهد بود.
پلتفرم به عنوان سرویس را با نام پلتفرم برنامه به عنوان سرویس (application Platform as a Service) یا سرویس برپایهی پلتفرم (Platform Based Service) نیز میشناسند.
به چند روش میتوان از پلتفرم به عنوان سرویس استفاده کرد؟
PaaS به 3 روش ارائه میشود:
- سرور ابری عمومی (Public Cloud Service): یک تامینکنندهی خارجی، سروری عمومی را در اختیار کاربر قرار میدهد و او میتواند با وجود محدودیت در قابلیتهای پیکربندی، به پیادهسازی نرمافزار خود بپردازد. تهیهی سایر موارد مانند شبکه، سرور، فضای ذخیرهسازی، سیستمهای عامل، میانافزارها، پایگاه داده و... برعهدهی تامینکننده خواهد بود.
- سرور خصوصی (Private Service): یک سرور خصوصی که توسط فایروال (Firewall) محافظت میشود. در این روش، پیادهسازی و نگهداری تمام قابلیتها و نرمافزارها برعهدهی کاربران خواهد بود که میتواند هزینهبر باشد.
- روش ترکیبی (Hybrid): تامینکننده زیرساخت اولیه را بهصورت عمومی و همراه با شبکه، سرور، فضای ذخیره و... در اختیار کاربر قرار میدهد و نصب بقیهی تجهیزات مانند سیستم عامل، پایگاه داده، میانافزار و... بههمراه پیکربندی آنها برعهدهی کاربران خواهد بود.
تاریخچهی PaaS
اولین بار شرکت کانن (Canon Europe) در سال 2005 از پلتفرمی عمومی بهعنوان سرویس با نام زیمکی (Zimki) رونمایی کرد. هدف اصلی ایجاد و توسعهی چنین محیطی این بود که کاربران با تکیه بر زیرساخت و عملیاتهایی که توسط تامینکنندهی پلتفرم مدیریت میشد، کدنویسی و برنامهنویسی آسانتری داشته باشند.
در اصل، تمام پلتفرمهایی که بهعنوان سرویس مورد استفاده قرار میگرفتند، در یک فضای ابری عمومی قرار داشتند. از آنجایی که بسیاری از سازمانها تمایلی نداشتند که تمامی سیستمها و نرمافزارهای خود را در این فضای عمومی قرار دهند، در ادامه گزینههایی برای استفادهی خصوصی یا ترکیبی از پلتفرم به عنوان سرویس (که باید توسط واحد IT هر سازمان مدیریت میشدند) نیز به بازار ارائه شد.
PaaS چگونه کار میکند؟
پلتفرم به عنوان سرویس در کل 3 بخش اصلی دارد:
- زیرساختهای ابری که شامل ماشینهای مجازی (Virtual Machines)، سیستمهای عامل، فضای ذخیرهسازی، فایروالها و... میشوند.
- نرمافزاری که برای ساخت، پیادهسازی و مدیریت برنامهها به کار میرود.
- فضای کاربری گرافیکی و ساده که تیمهای توسعه و توسعهی عملیات، بتوانند تمام کار خود را در طول چرخهی عمر برنامهها (تعریف نیازمندیها، توسعهی محصول، آزمایش کیفیت، پیادهسازی، نگهداشت و بهروزرسانی) انجام دهند.
پلتفرم به عنوان سرویس، فضایی را بهصورت آنلاین در اختیار تیم قرار میدهد تا تمام توسعهدهندگان بتوانند در هر زمان و از هر مکان به آن ورود پیدا کنند و با همکاری یکدیگر، به تکمیل پروژهها، آزمایش نرمافزارها و عرضه کردن محصولات بپردازند. با سادهسازی جریانهای کاری، PaaS این امکان را برای تیمهای توسعه و عملیات گوناگون فراهم میکند تا بهصورت همزمان، با هم روی یک پروژه کار کنند.
